اسلام
بهعنوان جوانترین و آخرین ادیان الهی عالم جامع همة آنها نیز هست. لذا تحقیق
درباره ادیان مختلف از یک جهت تحقیق دربارة ابعاد و وجوه مختلف اسلام نیز هست. وجه
مشترک و جامع همه ادیان عرفان آنهاست و نگرش عرفانی راه را برای تحقیق در دیگر
ادیان و مقایسه آنها با یکدیگر آسان میکند. از اینرو وجود یک گروه علمی با این
عنوان برای مؤسسهای که متکفّل تحقیقات حکمی و فلسفی در ایران است کاملاً ضروری
است.
«ادیان و عرفان» جزو اوّلین گروههای پژوهشی و آموزشی است مؤسسه
حکمت و فلسفه ایران است که در مراحل مختلف تأسیس و تحوّل این مؤسسه از انجمن
اسلامی حکمت و فلسفه ایران تا مؤسسه حکمت و فلسفه ایران به عنوان یک موسسه مستقل
در سال 1381 فعالیت داشته است.
فعالیتهای پژوهشی این گروه هماکنون بیشتر بر سه
موضوع عرفان و تصوّف اسلامی، عرفان در ایران باستان و دیگر ادیان جهان و مطالعات
تطبیقی ادیان متمرکز است. چندین کتاب و مقاله به زبانهای فارسی و انگلیسی در همین
موضوعات از این گروه تألیف و ترجمه و منتشر شده و چندین همایش ملّی و بینالمللی
نیز خصوصاً در حوزه عرفان و تصوّف توسط این گروه برگزار شده است.
مدیر گروه (دکترشهرام پازوکی)
شماره تلفن دفتر:
02166965633
پست الکترونیک:
pazouki@irip.ac.ir
کارشناس گروه (فهیمه نظری)
شماره تلفن دفتر:
02167238222
پست الکترونیک:
ibnsina@irip.ac.ir
اعضای گروه
1.
دکتر شهرام پازوکی (استاد، مدیر گروه از ابتدای تأسیس، تخصّص اصلی: عرفان اسلامی و
مطالعات تطبیقی ادیان)؛
2.
دکتر بابک عالیخانی (دانشیار، تخصّص اصلی: حکمت اشراق و مطالعات ایران باستان)
3..
دکتر اسماعیل رادپور (استادیار، تخصّص اصلی: حکمت شرق دور)
برخی
آثار منتشر شدۀ گروه (تألیف، ترجمه، تدوین و تصحیح کتاب)
-
ژیلسون، اتین. پازوکی، شهرام (ترجمه). خدا و
فلسفه (تحول مفهوم خدا در تاریخ فلسفه غرب). انتشارات حقیقت، 1374.
-
ژیلسون، اتین. پازوکی، شهرام (ترجمه). عقل و وحی
در قرون وسطی. انتشارات گروس، 1378.
-
ادواردز، پل (سرویراستار). پازوکی، شهرام (ترجمه). تاریخ
مابعدالطبیعه (به انضمام مقالات دیگر). انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و
مطالعات فرهنگی، 1379.
-
پازوکی، شهرام (گردآوری و تدوین). یادی از هانری
کربن (مجموعهای از مقالات دربارۀ هانری کربن به انضمام دو گفتگو با وی). انتشارات
مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، 1382.
-
پازوکی، شهرام (گردآوری و تدوین). کاظمپور، فرشته
(ویراستاری)، عرفان، اسلام، ایران و انسان معاصر (بزرگداشت شیخ شهاب الدین
سهروردی؛ مجموعه مقالات). انتشارات حقیقت، 1383.
-
پازوکی، شهرام (گردآوری و تدوین). زائر شرق،
مجموعه مقالات همایش بزرگداشت هانری کربن. انتشارات مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه
ایران، 1385.
-
پازوکی، شهرام (گردآوری و تدوین). مجموعه مقالات
درباره شاهنعمتالله ولی. انتشارات حقیقت، 1386.
-
پازوکی، شهرام، عرفان و هنر در دوره مدرن. انتشارات
علم 1393.
-
پازوکی، شهرام، حکمت هنر و زیبایی در اسلام.
فرهنگستان هنر، موسسه تالیف ترجمه و نشر آثار هنری متن، 1394.
-
پازوکی، شهرام، حکمت مسیحی (مطالعهای تطبیقی با
حکمت اسلامی). مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، 1396.
-
پازوکی، شهرام، نظری به عمل (چند گفتار در باب
نسبت نظر و عمل) مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، 1396.
-
عالیخانی، بابک. لطایف عرفانی در نصوص عتیق
اوستایی. انتشارات هرمس، 1379.
-
عالیخانی، بابک. ساسانی، کامران. کاستها و
نژادها. انتشارات موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، 1388.
-
عالیخانی، بابک و کامران ساسانی. انسان و صیرورت
او بنابر وِدانْتَه. انتشارات مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، 1397.
-
عالیخانی، بابک. رموز اشراقی شاهنامه: شرح ابیات
و حل رموز داستان سیاوخش. انتشارات مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، 1400.
-
لوری، پییر. کوهکن، رضا (ترجمه). کیمیا و عرفان
در سرزمین اسلام. انتشارات طهوری، انجمن ایرانشناسی فرانسه در ایران، 1388.
-
کربن، هانری. کوهکن، رضا (ترجمه). اسلام در سرزمین
ایران، مجلد دوم: سهروردی و افلاطونیان ایران. انتشارات مؤسسه پژوهشی حکمت و
فلسفه ایران، 1390.
-
کربن، هانری. کوهکن، رضا (ترجمه). اسلام در سرزمین
ایران، مجلد اول: تشیع دوازدهامامی. انتشارات مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران،
1394.
-
کربن، هانری. کوهکن، رضا (ترجمه). اسلام در سرزمین
ایران، مجلد سوم: روزبهان و آیین عشاق؛ و تشیع و تصوف. انتشارات مؤسسه پژوهشی
حکمت و فلسفه ایران، 1396.
-
کربن، هانری. کوهکن، رضا (ترجمه). اسلام در سرزمین
ایران، مجلد چهارم: مکتب اسپهان، مکتب شیخیه و فتوت و امام دوازدهم. انتشارات مؤسسه
پژوهشی حکمت و فلسفه ایران،1400.
-
غفاری قره باغ، سید احمد. معنویت در ادیان ابراهیمی.
انتشارات مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران،1397.
-
غفاری قره باغ، سید احمد. معنویت و دین: بررسی
استدلال های ناسازگارگرایان. انتشارات مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران،1397.
-
رادپور، اسماعیل. دائو دِه جینگ (ترجمه، تصحیح
و تعلیقات). انتشارات زندگی روزانه، 1396.
-
رادپور، اسماعیل. هنرهای عقل (چهار رساله کهن دائویی).
انتشارات زندگی روزانه، 1397.
-
رادپور، اسماعیل. صفا و سکون (پنج رساله دائویی).
انتشارات زندگی روزانه، 1397.
-
لیو، ییمینگ. رادپور، اسماعیل (ترجمه). رموز
دائویی: در رفع ابهام از تمثیلات کیمیای درون. انتشارات زندگی روزانه، 1401.
برگزاری
نشستها و همایشها (سه سال اخیر)
-
سهروردی و حکمت فهلوی (دبیر علمی: دکتر بابک
عالیخانی)، موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، 26 شهریور 1399.
-
شاهنامه و حکمت فهلوی (دبیر علمی: دکتر بابک
عالیخانی)، موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، 7 و 8 آذر 1400.
-
جایگاه سُلمی در انتقال تعالیم عرفانی (به مناسبت
هزارمین سالگرد درگذشت ابوعبدالرحمن سلمی نیشابوری) (دبیر علمی: دکتر شهرام
پازوکی)، موسسۀ پژوهشی حکمت فلسفه ایران، 2
اسفند 1400.