سلسله سخنرانی‌های گروه مطالعات علم با عنوان «فضیلت‌های نظری و هدف(های) علم» از روز یکشنبه 25 مهرماه 1400 آغاز خواهد شد.
به گزارش روابط عمومی و امور بین‌الملل موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، اولین سخنرانی از سلسله سخنرانی‌های گروه مطالعات علم با عنوان «فضیلت‌های نظری و هدف(های) علم» در روز یکشنبه 25 مهرماه 1400 برگزار می‌شود.
در این نشست، دکتر موسی محمدیان از دانشگاه احمد آباد، هند به ارائه سخنرانی خواهد پرداخت. چکیده سخنرانی ایشان به قرار زیر است:
«علم عقلانی است» و «علم پیشرفتِ معرفتی دارد». این گزاره‌ها، اگرچه شاید ابتدائاً حقایقی پیش‌پاافتاده محسوب شوند، چالش‌های مهمّی را برای فیلسوفانِ علم ایجاد می‌کنند. مثلاً، بسیاری عقلانیّتِ علم را عقلانیّتی ابزاری می‌دانند که باید در چارچوبِ به‌کارگیریِ وسیله‌های مناسب برای رسیدن یا نزدیک‌شدن به هدف(های) مشخص فهمیده شود. «پیشرفت» نیز اغلب با رسیدن یا نزدیک‌شدن به هدف(های) مشخص یکی گرفته می‌شود. بنابراین، فهمِ دقیقِ «حقایقِ پیش‌پاافتادهٔ» بالا نیازمندِ نظریه‌ای دربارهٔ هدف(های) علم است. در این مقاله می‌کوشم نظریه‌ای دربارهٔ هدف(های) علم پیش‌نهم. مدّعای من این است: علم درپیِ ایجادِ نظریه‌هایی است با بالاترین درجهٔ تمامِ فضیلت‌های نظری. مقصودم از «فضیلت‌های نظری» ویژگی‌هایی است از قبیلِ سازگاریِ درونی و بیرونی، تطابقِ تجربی، سادگی، توانِ تبیینی، توانِ پیش‌بینی، دامنهٔ گسترده و غیره. در دفاع از این مدعا استدلال می‌کنم که اولاً (برخلافِ نظرِ همپل و سوبر) اگر برخی از فضیلت‌های نظری مقوّمِ هدف(های) علم باشند، آنگاه باید تمامِ فضیلت‌های نظری مقوّمِ هدف(های) علم باشند وگرنه نتایجِ به‌وضوح نادرستی دربارهٔ عقلانیّت و پیشرفتِ علم حاصل می‌شود. ثانیاً مدّعای خودم را با سه نظریهٔ مهمِ رقیب دربارهٔ هدف(های) علم مقایسه می‌کنم: (۱) حلِ معمّا/مسأله (دیدگاهِ کوون و لاودن)، (۲) صدق (دیدگاهِ اغلبِ طرفدارانِ واقع‌گراییِ علمی)، و (۳) شناخت (که اخیراً بِرد از آن دفاع کرده). نشان خواهم داد که پیشنهادِ من شکلِ پخته‌ترِ (۱) است، تفسیرِ دقیقی از (۲) ارائه می‌دهد، و برخلافِ (۳) می‌تواند معضلِ پیشرفت از طریقِ شناختِ بی‌اهمیّت را حل کند.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره سلسله‌نشست‌های گروه مطالعات علم به این لینک مراجعه نمایید.