به گزارش روابط عمومی و امور بین‌الملل موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، کرسی نوآوری «رویکردی تازه به عقلانیت سیاسی در اسلام» با ارائه حجت‌الاسلام دکتر رضا غلامی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، در روز شنبه 28 خرداد ساعت 10 صبح به صورت حضوری و مجازی برگزار شد و دکتر غلامی ضمن طرح نظریه خود با عنوان «عقلانیت سیاسی در اسلام»، به دفاع از آن پرداختند.
به گزارش روابط عمومی و امور بین‌الملل موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، کرسی نوآوری «رویکردی تازه به عقلانیت سیاسی در اسلام» با ارائه حجت‌الاسلام دکتر رضا غلامی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، در روز شنبه 28 خرداد ساعت 10 صبح به صورت حضوری و مجازی برگزار شد و دکتر غلامی ضمن طرح نظریه خود با عنوان «عقلانیت سیاسی در اسلام»، به دفاع از آن پرداختند.
حجت‌الاسلام دکتر رضا غلامی، ارائه‌کننده
دکتر رضا غلامی در ارائه بحث خود چنین بیان کردند: «از آن‌جا که رساله دکتری بنده درباره عقلانیت و رابطه آن با تمدن اسلامی بود، به این نتیجه رسیدم علت اصلی به نوع رابطه دین و دنیا و پیشرفت و ثانیاً عدم عقلانیت کارآمد در رگ‌های جوامع اسلامی برمی‌گردد». ایشان چنین ادامه دادند: «منظور از عقلانیتی که بنده در این بحث به آن التفات دارم، به کارگیری روش‌مند عقل در دو عرصه شناخت و عمل است. البته باید عقلانیت را ویژگی و حالت معقول بودن یک پدیده در نظر گرفت و وقتی از عقلانیت یک پدیده سخن به میان می‌آید خصیصه و وجه عقلی آن مد نظر است. بعضی نیز عقلانیت را چگونه زندگی کردن تعبیر کرده‌اند. در واقع می‌توان از عقلانیت به مثابه یک سکه دو رو تعبیر کرد که یک روی آن معرفت و روی دیگر آن عمل است لذا معرفت و عمل در عقلانیت از هم جدا نیستند و هر عملی زائیده معرفت است».
ایشان در پایان افزودند: «عقلانیت سیاسی که ما از آن صحبت می‌کنیم به دنبال ایجاد قدرت عمل است. در یک بیان واضح‌تر، عینیت‌بخشی به هدایت‌های دینی از طریق ابزار، خرده سیستم‌ها، فناوری و مواردی از این قبیل اتفاق می‌افتد. نکته دیگر رابطه عقلانیت سیاسی و علوم انسانی است. در اینجا رابطه عقلانیت و علوم انسانی عموم و خصوص من وجه است اما بخش مهمی از عقلانیت اسلامی تجویزی یا دستوری است اما پیوند این دو، رمز شکل‌گیری علوم انسانی اسلامی است. در اسلام، عقل عملی و نظری جدا نیستند و هرچند در مقام مطالعه تفکیک می‌شوند اما دو وجه از عقل هستند که بر یکدیگر مترتب می‌شوند. مسئله دیگر اینکه عقل تجربی مقدمات برهان را فراهم می‌کند و در امور جزیی نیز کارایی وسیعی دارد. نکته دیگر اینکه عقلانیت اسلامی قابلیت تقسیم به فلسفی، کلامی، عرفانی، فقهی، فرهنگی، سیاسی، و اقتصادی و ... است».
دکتر شریف لک‌زایی، ناقد
پس از ارائه دکتر غلامی، ناقدین محترم به طرح دیدگاه‌های خود پرداختند.دکتر لک‌زایی به عنوان نخستین ناقد به طرح دیدگاه‌های خود پرداخت و تاکید کردند که طرح‌نامه نگاهی جالب دارد و البته نیاز دارد که به طور مشخص معین کند که درصدد حل کدامین مسائل سیاسی و اجتماعی است و چه پیامدهایی می‌تواند داشته باشد.
دکتر مجتبی زارعی، ناقد
سپس، دکتر مجتبی زارعی اضافه کردند که کارکرد کرسی‌‌ها انضمامی‌کردن مسائل کلی است که باید مورد توجه قرار گیرد. ایشان همچنین دیدگاه دکتر غلامی درباره عدم سعه وجودی حکمت عملی را به پرسش گرفتند و با ارجاع به تاریخ اندیشه اسلامی، بر سعه وجودی حکمت عملی تاکید کردند.
دکتر احمدرضا یزدانی‌مقدم، ناقد (عکس آرشیوی)
دکتر یزدانی مقدم، سومین ناقد، هم ضمن تاکید بر اهمیت موضوع، افزودند که متن نویسنده محترم در طرح برخی مباحث از وضوح لازم بهره‌مند نیست و بدون استدلال روشن، تعاریف مختلفی از عقلانیت ارائه کرده‌اند. ایشان همچنین پیشنهاد کردند که به منظور تدقیق طرح لازم است که تعاریف دقیقی از مفاهیم طرح شده ارائه کنند.
پس از اتمام اجلاسیه نخست، هیئت داوران محترم کرسی، دکتر علیرضا صدرا، دکتر محسن رضوانی و دکتر نجف لک‌زایی، تصمیم گرفتند تا با چند مورد اصلاحی با ارسال طرح‌نامه دکتر غلامی به اجلاسیه دوم موافقت نمایند.
برای مطالعه متن سخنرانی دکتر رضا غلامی، اینجا را کلیک کنید.
برای مشاهده کلیپ کامل کرسی نوآوری، اینجا را کلیک کنید.