برگزاری کنفرانس «مطالعات اسلامی: حقیقت، روش، تفسیر» در روسیه با مشارکت علمی مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران

به گزارش روابط عمومی مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، نشست اول این کنفرانس روز پنجشنبه ۱۳ بهمن‌ماه ۱۴۰۱ (دوم فوریه ۲۰۲۳) در سالن انستیتو فلسفه آکادمی علوم روسیه با حضور کاظم جلالی؛ سفیر ایران در روسیه، پروفسور آندری اسمیرنوف؛ رئیس انستیتو فلسفه آکادمی علوم روسیه و دکتر حمید هادوی مقدم؛ مدیر بنیاد ابن سینا برگزار شد.

حوزه شرق‌شناسی و مطالعات اسلامی مانند دیگر حوزه‌ها، راه طولانی را در مسیر تاریخ طی نموده است. این راه از آثار و فعالیت‌های مبلغان از کشورهای مختلف آغاز شده و تا کنون ادامه یافته است. با مطالعه رویکردها و آثار دانشمندان و محققان در این حوزه می توان به گستردگی این مهم پی برد. اما حقیقتِ مطالعات اسلامی و شرق‌شناسی همانند مسیری بی‌انتها همچنان نیاز به پژوهش و آگاهی دارد. بنابراین هدف از برگزاری این کنفرانس،.بحث در باب اسلام شناسی معاصر، ابزارهای مورد نیاز و مهم در جهت شناخت و آگاهی بیشتر در این حوزه است 

در ابتدای این برنامه، پروفسور آندری اسمیرنوف طی سخنانی به همکاری فعال و ثمربخش ۱۵ساله انستیتو فلسفه روسیه با بنیاد ابن سینا اشاره داشته و کنفرانس مطالعات اسلامی را یکی از ابعاد مهم همکاری‌های دو جانبه میان دو کشور در حوزه جهان فلسفه و اسلام دانست.

کاظم جلالی نیز شناخت فرهنگ، تمدن ادیان و فلسفه اسلامی و برگزاری چنین کنفرانس‌هایی را برای همکاری فرهنگی میان دو کشور ایران و روسیه ضروری و مفید دانست و تأکید کرد که نباید فراموش کنیم کشورهای غربی همواره درصدد تخریب اسلام و توهین به مقدسات اسلام هستند، بنابراین روشنگری در حوزه مطالعات اسلامی و شناخت متقابل میان دو کشور لازم است و این مهم با برگزاری کنفرانس‌های علمی در حوزه شناخت صحیح اسلام و معرفی تمدن اسلامی ایرانی  به عنوان نمادِ صلح، عدالت، اخلاق و حقیقت امکان‌پذیر خواهد بود.

در ادامه کنفرانس، حمید هادوی از حضور پژوهشگران و نخبگان دانشگاهی از ایران و روسیه ابراز خرسندی کرد و هدف از برگزاری کنفرانس مطالعات اسلامی را گامی در مسیر همکاری‌های علمی دانشگاهی میان ایران و روسیه دانست و گفت: متفکران و دانشمندان ایرانی نقش مهمی در رشد، فهم و بینش تمدن اسلام داشته‌اند و فعالیت‌های علمی و پژوهشی در حوزه تمدن اسلامی بعد از انقلاب جمهوری اسلامی ایران توسعه چشمگیری داشته است.

 همچنین، در نشست روز اول، احمد حسین شریفی مقاله علمی خود را با عنوان «اخلاق کاربردی و تفسیر آن در اسلام» ارائه داده و استاد عسکر دیرباز در خصوص «نظریه فمینیست و تأثیرگذاری آن بر زنان و جامعه» و سیداحمد غفاری در خصوص «روش‌شناسی معارف اسلامی» به ایراد سخنرانی پرداختند. در ادامه نیز پروفسور نور کرابایف، استاد فلسفه دانشگاه رودن، محمدجواد اسماعیلی، عضو هیئت علمی مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران (به صورت مجازی)، و پروفسور نصیروف، استاد انستیتو فلسفه روسیه، مقالات خود را ارائه دادند.

در پایان نشست اول، تفاهم‌نامه همکاری انستیتو فلسفه آکادمی علوم روسیه، دانشگاه قم، و مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، در راستای فعالیت‌های علمی پژوهشی در حوزه فلسفه و تمدن اسلامی، امضا شد.

 نشست دوم کنفرانس نیز روز چهاردهم بهمن‌ماه ۱۴۰۱ (سوم فوریه ۲۰۲۳) برگزار شد. در ابتدای این جلسه، درازدوف سخنرانی خود را در حوزه «نوشته‌های پارسی در قرون وسطی» آغاز کرد و در ادامه خانم تاتیانا کارنیووا در باب «توحید از نظر ناصرخسرو و فریدالدین عطار»، اسکندر باتالوف، استاد دانشگاه دولتی باشقیرستان، در مورد «موضوعات صوفیانه در ادبیات اقوام منطقه اورال و ولگا» و آندره لوکاشف و فارس نوفال از پژوهشگران انستیتو فلسفه آکادمی علوم روسیه و بنیاد ابن سینا در باب «متافیزیک عملی در سنت فلسفه عرب و ایران» سخن گفتند.

در ادامه، کنفرانس آندره لوکاشف، معاون پژوهشی بنیاد ابن سینا در مورد فعالیت‌های بنیاد در طول بیش از یک دهه فعالیت مستمر و ثمربخش توضیحاتی ارائه داد. سپس آندری اسمیرنوف درباره کتب منتشره در مجموعه «اندیشه فلسفی جهان اسلام» و کتب برجسته این مجموعه که جوایز دریافت کرده‌اند، توضیحاتی بیان کرد.

 رونمایی از شماره جدید مجله فلسفی اشراق

سالنامه فلسفی – عرفانی «اشراق» به مدت 12 سال زمینه‌ای مناسب برای طرح چنین مباحثی بوده و در آن همواره محققان و اسلام‌شناسان بسیاری همکاری و مساعدت داشته‌اند. این سالنامه توسط انتشارات صدرا منتشر می‌شد که زین پس سری جدیدش به عنوان نشریه رسمی از طرف انستیتو فلسفه آکادمی علوم روسیه منتشر خواهد شد. گردآوری «اشراق» و پاینده بودن این مسیر مرهون تلاش و زحمات مرحوم پرفسور یانیس اشوتس است که به عنوان ویراستار علمی این نشریه نقش ماندگاری در نشر سالنامه «اشراق» داشته است.